Pernisiyöz Anemi

1. Tanım ve Genel Bakış

Pernisiyöz anemi, vücudun B12 vitaminini yeterince ememediği bir tür anemi (kansızlık) hastalığıdır. B12 vitamini, kırmızı kan hücrelerinin üretimi ve sinir sisteminin sağlıklı işleyişi için hayati öneme sahiptir. Pernisiyöz anemi, genellikle mide zarında bulunan intrinsik faktör adı verilen bir proteinin eksikliğinden kaynaklanır. Bu protein, B12 vitamininin bağırsaklardan emilmesine yardımcı olur. Hastalık, genellikle orta yaşlı ve yaşlı bireylerde görülür ve otoimmün bir hastalık olarak kabul edilir.

2. Nedenleri ve Belirtileri

Nedenleri: Pernisiyöz aneminin en yaygın nedeni, otoimmün bir durum sonucu intrinsik faktör üretiminin azalmasıdır. Bu durumda, vücudun bağışıklık sistemi intrinsik faktörü veya mide zarını hedef alır ve B12 vitamininin emilimini engeller. Diğer nedenler arasında mide ameliyatları, mide zarının kronik iltihabı (atrofik gastrit) ve bazı genetik faktörler yer alabilir.

Belirtileri: Pernisiyöz aneminin belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkar ve genellikle şunları içerir:

• Yorgunluk ve halsizlik: Kırmızı kan hücrelerinin azalması nedeniyle enerji seviyeleri düşer.


• Solgunluk: Cilt ve mukozaların renginde soluklaşma görülür.


• Nörolojik belirtiler: Ellerde ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma ve denge problemleri gibi sinir sistemi ile ilgili sorunlar ortaya çıkabilir.


• Ağız ülserleri: Ağızda yaralar ve dilin kırmızı veya pürüzlü görünmesi.


• Mide-bağırsak sorunları: İştahsızlık, kilo kaybı, ishal veya kabızlık gibi sindirim sistemi problemleri.

3. Tanı ve Tedavi

Tanı: Pernisiyöz anemi tanısı, genellikle kan testleri ile konur. Doktorlar, kırmızı kan hücrelerinin boyutunu ve şeklini inceleyerek ve B12 vitamini seviyelerini ölçerek tanı koyarlar. Ayrıca, intrinsik faktör antikorlarına yönelik testler de yapılabilir. Bazı durumlarda, mide zarının durumunu değerlendirmek için endoskopi gerekebilir.

Tedavi: Pernisiyöz aneminin tedavisi, genellikle B12 vitamini takviyesi ile yapılır. Bu takviyeler, ağızdan alınan haplar, burun spreyleri veya kas içine enjekte edilen enjeksiyonlar şeklinde olabilir. Tedaviye başlandıktan sonra, belirtiler genellikle birkaç hafta içinde iyileşmeye başlar, ancak sinir hasarı gibi bazı belirtilerin düzelmesi daha uzun sürebilir. Tedavi süresince düzenli kan testleri ile B12 vitamini seviyeleri takip edilir.

4. Korunma ve Yaşam Tarzı

Korunma: Pernisiyöz anemi genellikle otoimmün bir hastalık olduğundan, doğrudan korunma yöntemleri sınırlıdır. Ancak, genel sağlık durumunu korumak ve B12 vitamini eksikliği riskini azaltmak için dengeli beslenme ve düzenli sağlık kontrolleri önemlidir.

Yaşam Tarzı: Pernisiyöz anemi tanısı konan bireyler, B12 vitamini takviyelerini düzenli olarak almalıdır. Ayrıca, yorgunluk ve halsizlik gibi belirtilerle başa çıkmak için yeterli dinlenme ve hafif egzersizler yapmaları önerilir. Beslenme düzeninde B12 vitamini açısından zengin gıdalar (et, balık, süt ürünleri) tüketmek de faydalı olabilir.

5. Önemli Uyarılar

Pernisiyöz anemi, tedavi edilmediğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Sinir hasarı, anemiye bağlı kalp problemleri ve mide kanseri riski artabilir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir. Ayrıca, B12 vitamini takviyelerinin dozajı ve uygulama yöntemi konusunda doktorunuzun önerilerine uymanız gerekmektedir. Kendi kendine tedaviye başlamak veya dozajı değiştirmek sağlığınızı olumsuz etkileyebilir.