Göbek Fıtığı

1. Tanım ve Genel Bakış

Göbek fıtığı, karın duvarında oluşan bir zayıflık veya yırtık nedeniyle karın içi organların veya yağ dokusunun göbek çevresindeki bölgeden dışarı doğru çıkması durumudur. Bu durum, genellikle göbek deliğinin etrafında bir şişlik veya çıkıntı şeklinde kendini gösterir. Göbek fıtığı, yetişkinlerde ve çocuklarda görülebilir, ancak en sık bebeklerde ve yaşlı yetişkinlerde ortaya çıkar.

Göbek fıtığı, genellikle zararsız ve ağrısız olmasına rağmen, bazı durumlarda ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiğinde bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.

2. Nedenleri ve Belirtileri

Nedenleri: Göbek fıtığının en yaygın nedenleri arasında şunlar bulunur:

• Doğuştan gelen zayıflık: Bebeklerde göbek fıtığı, doğum sırasında göbek kordonunun kesilmesiyle oluşan zayıf noktadan kaynaklanabilir.


• Karın içi basıncın artması: Ağır kaldırma, kronik öksürük, obezite veya hamilelik gibi durumlar karın içi basıncını artırarak göbek fıtığına neden olabilir.


• Cerrahi yara: Karın bölgesinde yapılan cerrahi müdahaleler sonrasında yara iyileşmesi sırasında zayıf bir nokta oluşabilir.

Belirtileri: Göbek fıtığının en belirgin belirtisi, göbek deliğinin etrafında görülen bir şişlik veya çıkıntıdır. Diğer belirtiler şunlar olabilir:

• Ağrı veya rahatsızlık hissi


• Şişliğin öksürme, ıkınma veya ağır kaldırma sırasında büyümesi


• Nadir durumlarda, fıtık boğulması (incarceration) veya bağırsak tıkanıklığı gibi ciddi komplikasyonlar

3. Tanı ve Tedavi

Tanı: Göbek fıtığı genellikle fiziksel muayene ile teşhis edilir. Doktor, göbek çevresindeki şişliği kontrol eder ve hastanın öyküsünü dinler. Gerekirse, ultrason veya bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir.

Tedavi: Göbek fıtığının tedavisi, fıtığın büyüklüğüne, semptomlarına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

• Gözlem: Küçük ve asemptomatik göbek fıtıkları genellikle cerrahi müdahale gerektirmez ve zamanla kendiliğinden kapanabilir.


• Cerrahi müdahale: Büyük, ağrılı veya komplikasyon riski taşıyan fıtıklar cerrahi olarak onarılabilir. Cerrahi yöntemler arasında açık cerrahi ve laparoskopik cerrahi bulunur. Cerrahi sırasında, fıtık bölgesi güçlendirilmek için genellikle bir sentetik yama (mesh) kullanılır.

4. Korunma ve Yaşam Tarzı

Göbek fıtığının oluşumunu önlemek için alınabilecek bazı önlemler şunlardır:

• Ağırlık kaldırma teknikleri: Ağır nesneleri kaldırırken doğru teknikleri kullanmak, karın içi basıncını artırmayı önleyebilir.


• Kilo kontrolü: Sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak, göbek fıtığı riskini azaltabilir.


• Kronik öksürüğün tedavisi: Kronik öksürük, karın içi basıncını artırarak göbek fıtığına neden olabilir. Bu nedenle, öksürüğün altında yatan nedenin tedavi edilmesi önemlidir.

Göbek fıtığı olan kişilerin yaşam tarzı değişiklikleri yapması da önemlidir. Ağır kaldırmaktan kaçınmak, öksürük veya ıkınma sırasında dikkatli olmak ve sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak, fıtığın kötüleşmesini önleyebilir.

5. Önemli Uyarılar

Göbek fıtığı, genellikle zararsız olsa da, bazı durumlarda ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Aşağıdaki belirtiler fark edildiğinde acil tıbbi yardım alınmalıdır:

• Şişlikte ani büyüme veya ağrı


• Kusma veya bulantı


• Ateş veya kızarıklık


• Fıtığın elle itilememesi (incarceration)

Bu belirtiler, fıtığın boğulduğunu (incarceration) veya bağırsak tıkanıklığına yol açtığını gösterebilir ve acil cerrahi müdahale gerektirebilir. Göbek fıtığı ile ilgili herhangi bir endişeniz varsa, bir sağlık profesyoneline danışmanız önemlidir.