Akut miyeloid lösemi (AML) nedir?

1. Tanım ve Genel Bakış

Akut miyeloid lösemi (AML), kemik iliğindeki miyeloid hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkan bir kanser türüdür. Miyeloid hücreler, kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri ve trombositler gibi çeşitli kan hücrelerine dönüşen öncü hücrelerdir. AML'de bu hücreler olgunlaşmadan çoğalır ve sağlıklı kan hücrelerinin yerini alır. Bu durum, vücudun enfeksiyonlarla mücadele etme, kanamayı kontrol etme ve oksijen taşıma yeteneğini ciddi şekilde etkiler.

AML, genellikle hızlı ilerleyen bir hastalıktır ve acil tedavi gerektirir. Yetişkinlerde en sık görülen akut lösemi türüdür ve çocuklarda da görülebilir. Erken tanı ve uygun tedavi, hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyebilir.

2. Nedenleri ve Belirtileri

Nedenler: AML'nin kesin nedeni her zaman belirlenemez, ancak bazı risk faktörleri bilinmektedir. Bunlar arasında:

• Genetik faktörler: Belirli genetik mutasyonlar AML riskini artırabilir.


• Kimyasal maruziyet: Benzene gibi bazı kimyasallara maruz kalmak AML riskini artırabilir.


• Radyasyon: Yüksek dozda radyasyona maruz kalmak AML'ye yol açabilir.


• Önceki kanser tedavileri: Kemoterapi veya radyoterapi gibi bazı kanser tedavileri AML riskini artırabilir.

Belirtiler: AML'nin belirtileri genellikle hızlı bir şekilde ortaya çıkar ve şunları içerebilir:

• Yorgunluk ve halsizlik: Kırmızı kan hücrelerinin azalması nedeniyle oksijen taşıma kapasitesi düşer.


• Kolay morarma ve kanama: Trombosit sayısının düşmesi nedeniyle kanama kontrolü zorlaşır.


• Tekrarlayan enfeksiyonlar: Beyaz kan hücrelerinin işlevsiz olması nedeniyle vücut enfeksiyonlarla mücadele edemez.


• Ateş ve gece terlemeleri: Vücudun enfeksiyonla mücadele etme çabası.


• Kemik veya eklem ağrıları: Kemik iliğindeki anormal hücrelerin neden olduğu ağrılar.

3. Tanı ve Tedavi

Tanı: AML tanısı, genellikle kan testleri ve kemik iliği biyopsisi ile konur. Kan testleri, anormal beyaz kan hücrelerinin varlığını ve diğer kan hücrelerinin sayısını gösterir. Kemik iliği biyopsisi ise kemik iliğindeki hücrelerin detaylı incelenmesini sağlar.

Tedavi: AML tedavisi, hastalığın evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:

• Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek için ilaçların kullanılması.


• Kök hücre nakli: Sağlıklı kök hücrelerin hastaya nakledilmesi.


• Hedefe yönelik tedaviler: Belirli genetik mutasyonları hedefleyen ilaçlar.


• İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini güçlendirerek kanser hücreleriyle mücadele etmeyi amaçlayan tedaviler.

Tedavi süreci zorlu olabilir ve yan etkilerle başa çıkmak için destekleyici bakım gerekebilir.

4. Korunma ve Yaşam Tarzı

AML'nin kesin bir korunma yöntemi yoktur, ancak bazı yaşam tarzı değişiklikleri riski azaltmaya yardımcı olabilir:

• Kimyasallardan kaçınma: Benzene gibi kanserojen kimyasallara maruz kalmaktan kaçının.


• Sağlıklı beslenme: Dengeli ve sağlıklı bir diyet, genel sağlığı iyileştirebilir.


• Düzenli egzersiz: Fiziksel aktivite, bağışıklık sistemini güçlendirir.


• Sigara içmeme: Sigara içmek, birçok kanser türü için risk faktörüdür.

AML teşhisi konan hastalar için yaşam tarzı değişiklikleri, tedavi sürecini destekleyebilir ve genel sağlık durumunu iyileştirebilir.

5. Önemli Uyarılar

AML ciddi bir hastalıktır ve erken tanı, tedavi başarısını artırabilir. Belirtiler fark edildiğinde hemen bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Tedavi sürecinde hastaların doktorlarıyla yakın işbirliği içinde olmaları önemlidir. Ayrıca, AML tedavisi sırasında enfeksiyon riski yüksek olduğundan, hastaların hijyen kurallarına dikkat etmeleri ve kalabalık ortamlardan kaçınmaları gerekmektedir.

AML ile ilgili daha fazla bilgi için güvenilir sağlık kuruluşlarının web sitelerini ziyaret edebilirsiniz. Hastalık hakkında bilgi sahibi olmak, tedavi sürecinde daha bilinçli kararlar almanıza yardımcı olabilir.